Binnen het kader van het Onroerend Erfgoeddecreet krijgen lokale besturen vanuit Vlaanderen diverse bevoegdheden inzake onroerend erfgoed en worden zij aangemoedigd om hiervoor een eigen onroerenderfgoedbeleid uit te bouwen. Om dit te realiseren kan een gemeente aansluiten bij een intergemeentelijk samenwerkingsverband rond onroerend erfgoed onder de noemer van een Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst (hierna: IOED). Samen met omliggende gemeenten worden gezamenlijke wensen, noden en ambities vormgegeven en worden kennis en expertise rond zowel bouwkundig, landschappelijk als archeologisch erfgoed gebundeld. Op die manier kan een IOED de aangesloten steden en gemeenten ondersteunen bij een veelheid aan onroerend erfgoed gerelateerde taken. De betrokken gemeenten beslissen vrij op welke wijze de IOED hen ondersteunt en welke taken ze aan de IOED doorgeven ter voorbereiding, advisering of uitvoering. Om een erkende IOED bij de uitvoering van zijn taken te ondersteunen, kan hij beroep doen op Vlaamse subsidies voor een beleids- en beheercyclus van telkens 6 jaar.
IOED IGEMO bestaat sinds 2016 en heeft ervaring op diverse vlakken. Naast de basisdienstverlening (via Vlaamse subsidie) kunnen gemeenten ook beroep doen op bijkomende projecten.
Het lokaal bestuur Berlaar is tot op heden geen lid van IOED IGEMO. Gezien de nieuwe wetgeving kan de huidige projectorganisatie IOED Berg & Nete, waartoe Berlaar behoort, niet verder bestaan. De erkenningsvoorwaarden veranderen vanaf 2026 (Voorwaarden: 100.000 inwoners of oppervlakte van 250 km²).
Tot op heden zijn Bonheiden, Bornem, Duffel, Lier, Putte, Puurs-Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek lid van deze IOED. De meerwaarde van dit lidmaatschap is dat IGEMO ondersteuning biedt inzake adviesverlening voor het beheer van onroerend erfgoed. Dit houdt o.a. adviesverlening in inzake opmaak en opvolging erfgoedbeheersplannen, aanvraag erfgoedrenovatiepremies, administratieve ondersteuning bij opmaak lastenboek bij werkzaamheden aan erfgoedmonumenten en advies inzake de inventarisatie en valorisatie van erfgoed op het gemeentelijk grondgebied.
Implementatie Visienota Lokaal Onroerend Erfgoedbeleid voor erkennen en subsidiëren van IOED’s INSPIRATIENOTA – maart 2025.
Het decreet lokaal bestuur.
Het lokaal bestuur Berlaar beslist principieel toe te treden tot het samenwerkingsverband betreffende onroerend erfgoed, met name de IOED IGEMO voor de beleidsperiode 2027 – 2032.
De kostprijs wordt geraamd op 7000 à 12000 euro op jaarbasis, afhankelijk van de gekozen verdeelsleutel. Daarnaast volgt een gelijke subsidie vanuit Vlaanderen.