2021_MV_00053 - Mondelinge vraag van raadslid Rudy Nuyens: Geen leven zonder water. Geen besparing meer op natuur

Schepen Willy Beullens antwoordt:

  -Wat is hiervan geworden? 

Momenteel lopen er gesprekken met innovatiesteunpunt rond een communicatie/sensibiliseringsactie om onze inwoners te informeren rond de verplichtingen in het kader van verharding en hen opnieuw de meerwaarde te leren van groen in de voortuin. De campagne zal zich voornamelijk richten op het vergroenen van voortuinen en hoe mensen met eenvoudige ingrepen hun voortuin onderhoudsvriendelijk kunnen aanleggen (we denken eventueel aan samen aankopen, advies van landschapsarchitecten,…)… de juiste ondersteuning. We moeten eerst inzetten op informeren. Gezien de beperkte ruimte binnen de eigen diensten zullen we hier beroep doen op een externe organisatie die ervaring heeft in deze problematiek.

Een gemeentelijke subsidie voor het ontharden heeft ook al een aantal maal op tafel gelegen, echter moeten we hier de kanttekening maken dat we dan middelen vrijmaken voor mensen die in het verleden tegen de regels zijn ingegaan. Uit de evaluatie van dergelijke subsidies heeft VVOG ook kunnen concluderen dat deze middelen worden ingezet bij mensen die zo is zo plannen hadden om de verharding te verwijderen en dus niet stimulerend werken… 

We geven prioriteit aan communicatie en ondersteuning bij het uitwerken van een groenere voortuin.

    4 jaar na datum. Met welke frequentie werd er gecontroleerd? 

Er zijn geen proactieve controles gepland, de onvergunde verhardingen staan als gemeentelijke prioriteit in het actieplan 2021 van de IGOHC. Dus de dossiers die bij ons komen, worden prioritair behandeld. 

    Hoeveel werd er beteugeld?

Balans na 2 à 3 jaar intensief “onthardingsbeleid”: 

- uitbraak van 7 verharde voortuinen

-stillegging van de werken: ca 10 tuinen

- sensibilisatie acties: 3x in infoblad gemeente, 1x reportage TV kempen

- bij  telefonische vraag naar bijgebouwen in de tuin of opritten vermelden dat de gemeente hard inzet op ontharden en vergroenen

Is het geen hoog tijd om effectief een sanctionerende ambtenaar aan te stellen die dan  constant alle gerelateerde problemen opvolgt, meldt en registreert? Die dan ook het onwettig kappen van bomen bewaakt en de compenserende heraanplantingen begeleidt? Het klopt dat het gemeentebestuur haar portemonnaie moet beheren als een goede huismoeder, maar wees niet vrekkig. Niet besparen op natuur aub. Een vaste medewerker die alleen instaat voor deze zaken is een prima investering voor een gezonde toekomst voor Berlaar.

Handhaving is een zeer arbeidsintensief verhaal, hier is ook samenwerking met verschillende actoren (IGEMO, politie, ANB, VMM,…) van groot belang. Momenteel worden er al middelen voorzien voor de werking van IGOHC (intergemeentelijke omgevingshandhavingscel), maar gezien de ruime context van omgevingshandhaving (milieu & stedenbouw) kunnen enkel klachten verder worden opgevolgd en worden er geen proactieve controles uitgevoerd. 

Momenteel zijn alle kapvergunningen in kaart gebracht en zal er een gerichte controle worden opgezet i.k.v. de compensatie.

Hemelwaterplan en stand van zaken rioleringsgraad

Mogen wij dan in dezelfde context ook hier naar informeren?

Rioleringsgraad

• In Vlaanderen is ongeveer 1 woning op 8 niet aangesloten aan een rioleringsstelsel. Een basisvoorziening waar elke burger recht op heeft. Onze gemeente zit met een rioleringsgraad van 66,2%, een stuk onder het Vlaams gemiddelde van 86%. Een ongezonde en ook vervuilende situatie. De Europese richtlijn stelt dat waterlopen tegen 2027 volledig vrij zijn van huishoudelijk afvalwater. De tijd wordt dus echt wel kort.

De Europese richtlijn stelt dat alle waterlopen een goede ecologische toestand bereikt moeten hebben tegen 2027. (dit gaat verder dan enkel rioleringsgraad) Deze doelstelling is echter niet haalbaar, zowel om budgettaire redenen als om organisatorische redenen: zowel gemeenten, rioolbeheerders, studiebureaus als aannemers kunnen onmogelijk zoveel projecten op zo’n korte tijd in uitvoering brengen.

Binnen het nieuwe stroomgebiedbeheerplan 3 ,dat in opmaak is, zijn er per waterlichaam nieuwe reductiedoelstellingen opgesteld. De waterlopen worden hierbij ingedeeld in verschillende klasse,, waaraan verschillende deadlines worden gekoppeld voor het behalen van de goede ecologische toestand. De gemeente Berlaar valt binnen het aandachtsgebied van de Getijdenetes.
 Er zal maximaal aan gewerkt worden om de nieuwe doelstellingen per waterlooplichaam te realiseren, maar ook deze doelstelling is vermoedelijk niet haalbaar binnen de gemeente Berlaar.

• Wat waren de riolerings- en zuiveringsgraden bij het begin van de legislatuur en wat zijn de doelstellingen tegen eind 2024?
  • We verwijzen hier graag naar de infovergadering van 8 september 2020 en GR van november 2020 waar deze vraag reeds werd gesteld en uitvoerig toegelicht.

Enkele concrete cijfers:

• Zuiveringsgraad: 66,2%
• Aansluitingsgraad: 64,22%
• Toekomstig doel: 97,41%
• De huidige rioleringsgraad ligt in Berlaar rond de 65%, hier moeten nog enkele werken die opgeleverd zijn aan toegevoegd worden oa Melkouwensteenweg- Kardinaal Cardijnplein en Heideroosstraat, indien de op stapel staande rioleringswerken worden uitgevoerd komt dit op 75% tegen het einde van de legislatuur. Zoals vermeld is de vooropgestelde doelstelling niet haalbaar om verschillende redenen. 

• Heeft het bestuur weet van gevallen van verontreiniging in onze gemeente die rechtstreeks het gevolg zijn van het ontbreken van riolering? Zo ja , welke?

Er lopen geen handhavingsdossiers of concrete klachtendossiers rond vuilwater.

• Hoeveel IBA’s zijn er aangevraagd en geplaatst? 

1. 33 geplaatst, 1 in uitvoering
2. 8 private IBA 
3. 10 lopende dossiers

=> Hiermee zijn bijna alle IBA’s met prioriteiten 1 en 2 aangelegd of lopende. 

Hemelwaterplan

• Ondanks het feit dat er al lang de intentie was om eraan te beginnen zijn eigenlijk pas recent de eerste stappen richting opstart hemelwaterplan gezet. Waarom heeft dit weer iets te lang geduurd?

Het hemelwaterplan wordt opgemaakt in opdracht van onze rioolbeheerder PIDPA, zij dienen deze plannen op te maken voor alle gemeenten binnen hun werkingsgebied. Gemeenten met veel waterproblematiek in harde bestemmingen hebben hierbij voorrang gekregen. In Berlaar blijft dit beperkt tot enkel locaties en verder het landbouwgebied. Een groot voordeel om nu met de hemelwaterplannen te starten is dat we de visie kunnen uitbreiden naar een hemelwater en droogteplan waardoor we in de toekomst aanspraak kunnen maken op subsidies binnen de Blue Deal.

• Naast de uitbreiding van het rioleringsstelsel moeten we ook inzetten op het vasthouden en bufferen van het water zodat het meer tijd krijgt om in de grond te trekken. Het behouden van grachten naast de riolering en het aanleggen van wadi’s en bufferbekkens zijn mogelijke ingrepen.
  • Zet de gemeente in op dit soort klimaatvriendelijke oplossingen?

In nieuwe verkavelingen/ontwikkelingen en bij de heraanleg wordt steeds in eerste instantie geopteerd voor bovengrondse opvang van hemelwater d.m.v. wadi’s en bufferbekkens. Ook wordt er gezocht naar mogelijkheden voor extra regenwateropvang en hergebruik. In alle rioleringsdossiers wordt de code van goede praktijk rioleringen gevolgd. Hierin worden minimale eisen gesteld aan het regenwatersysteem om in te zetten op buffering en infiltratie. Dit gebeurt bij voorkeur via wadi’s, grachten of bufferbekkens of kan in ondergrondse (infiltrerende) systemen voorzien worden. Grondwaterpeilmetingen en infiltratietesten helpen om de juiste keuzes te maken.

• Is er al sprake van het aanleggen van een bufferbekken in de buurt van Alflaar/Gestelbeek?

Momenteel is het basishemelwaterplan in opmaak en wordt een visie opgemaakt i.k.v. waterbuffering en wordt er gezocht naar opportuniteiten/kansen, er is momenteel geen concreet project voorzien voor Alflaar/Gestelbeek. Een digitale infovergadering rond de eerste visievorming i.k.v. hemelwaterplan is voorzien voor dinsdag 11mei om 20.00u we nodigen jullie allen uit om hier actief aan deel te nemen. 

• De VVSG roept minister Demir op om een rioolcontract af te sluiten met de gemeenten die niet in orde zijn met daarin afspraken rond doelstelling en financiering. Is het bestuur bereid om, bij initiatief van de minister, op dergelijk voorstel in te gaan?

PIDPA is aangeduid als rioolbeheerder. Pidpa is intussen actief in 41 gemeenten als rioolbeheerder en heeft op regelmatige basis contact met Vlaanderen en de minister.  In de stroomgebiedbeheerplannen zijn/worden doelstellingen opgenomen. Gemeenten en Pidpa engageren zich om zich maximaal in te zetten op het bereiken van deze doelstellingen.