Het bewaken van de minimale woningkwaliteit en het bevorderen van de woningkwaliteit is één van de speerpunten van het Vlaamse en lokale woonbeleid om het recht op wonen te realiseren. Hiervoor zijn verschillende instrumenten ter beschikking.
Vanaf 1 januari 2021 treedt de nieuwe Vlaamse regelgeving rond woningkwaliteit, het Optimalisatiedecreet en het Optimalisatiebesluit, in werking. Bij het inwerking treden van het Optimalisatiedecreet en het Optimalisatiebesluit zal er niet meer met een puntensysteem gewerkt worden maar met 3 verschillende categorieën. De categorieën zijn opgedeeld als volgt:
Dit zorgt dat enkele zaken aangepast dienen te worden, zijnde:
Een conformiteitsattest is een officiële verklaring dat de woongelegenheid voldoet aan de wettelijke minimumkwaliteitsnormen, bepaald in de Vlaamse Wooncode en het besluit van de Vlaamse Regering van 24 mei 2018 inzake woningkwaliteitsbewaking, afgeleverd door de burgemeester.
Indien een conformiteitsattest wordt afgeleverd op verzoek van de aanvrager kan de gemeente een vergoeding vragen voor de behandeling van de aanvraag die het karakter van een retributie heeft.
De gemeente kan bepalen voor welke behandeling van aanvragen van conformiteitsattesten, op basis van objectieve gronden, ze een retributie vragen en voor welke niet.
De gemeente wil geen retributie aanrekenen voor de behandeling van een aanvraag van een conformiteitsattest indien:
Van zodra een woning een gebrek van categorie II of III heeft kan er geen conformiteitsattest worden afgeleverd. Ook bij 7 gebreken van categorie I (kleine of lichte gebreken) zal er geen conformiteitsattest kunnen afgeleverd worden en kan er ook niet gesproken worden van kwaliteitsvol wonen. Dus bij 6 of minder gebreken van categorie I kan er een conformiteitsattest worden afgeleverd. De gemeente is van oordeel dat een woning die 4 of meer van deze lichte gebreken je niet kan spreken over kwaliteitsvol wonen. Om de eigenaars van deze woningen te stimuleren om zoveel mogelijk van de lichte gebreken weg te werken, is de aflevering van een conformiteitsattest met minder dan 4 gebreken van categorie I gratis.
Het betaalbaarder maken van de private huurmarkt kan door het stimuleren van verhuur via het sociaal verhuurkantoor (SVK). Voor het SVK is het belangrijk om voldoende woningen op de private huurmarkt betaalbaar te kunnen inhuren om op die manier ook voldoende betaalbare woningen te kunnen verhuren. Vooraleer het SVK een huurovereenkomst afsluit met de verhuurder, wordt een conformiteitsattest aangevraagd. De gemeente wil verhuurders stimuleren om hun woning te verhuren via het SVK en zo een bijdrage leveren aan het betaalbaar maken van de private huurmarkt. Voor een conformiteitsonderzoek dat het SVK aanvraagt, zal dit gratis afgeleverd worden.
Voor de andere gevallen zal een conformiteitsattest betalend zijn, hiervoor wordt de maximale wettelijke retributie gerekend overeenkomstig artikel 8 van het BVR van 24 mei 2019 betreffende de woningkwaliteitsbewaking
“ De vergoeding voor de behandeling van een aanvraag van een conformiteitsattest door de burgemeester, wordt vastgesteld door de gemeenteraad en bedraagt maximaal:
1° 90 euro voor een zelfstandige woning;[1]
2° 90 euro voor een kamerwoning, verhoogd met 15 euro per kamer, met een maximum van 1.775 euro per gebouw.[2]
De bedragen in euro, vermeld in het eerste lid, worden jaarlijks aangepast aan de gezondheidsindex conform de volgende formule: nieuw bedrag = basisbedrag x aangepaste gezondheidsindex/gezondheidsindex november 2019.
De vergoeding voor de behandeling van een aanvraag van een conformiteitsattest door de gewestelijk ambtenaar is gelijk aan het overeenkomstig maximumbedrag in het eerste lid, zoals geïndexeerd conform het tweede lid.”
[1] Een zelfstandige woning is een eengezinswoning, appartement of studio met keuken, toilet en bad- of douchefunctie waar deze functies voor individueel gebruik zijn.
[2] Een kamer is een niet-zelfstandige woning met keuken, toilet en bad- en douchefunctie waar een of meerdere van deze functies voor gemeenschappelijk gebruik zijn.
De financiële toestand van de gemeente vergt de invoering van alle rendabele retributies.
De gemeenteraad keurt met ingang van 1 januari 2021 en voor een termijn eindigend op 31 december 2025 het gewijzigd retributiereglement op conformiteitsattest woningen goed.